جزوه اصول فقه ۳
دانلود فایل
کلمه اصول جمع اصل است که معنای لغوی و اصطلاحی دارد.
معنای لغوی: تهانوی اصل را اینگونه تعریف میکند: «اصل چیزی است که چیز دیگری بر ان بنا میشود.»
معنای اصطلاحی: اصل در اصطلاح فقیهان و اصولیان در یکی از معانی زیر بکار میرود:جزوه اصول فقه ۳
مخالف فرع. مثلاً در باب قیاس گفته میشود که شراب اصل است برای نبیذ به این معنا که حکم نبیذ از حکم خمر استفاده میشود.
راجح و ظاهر. همانند این که حقیقت اصل مجاز است؛ مثلاً زمانی که امر دایر باشد بر این که کلامی را بر معنای حقیقی ان حمل کنیم یا معنای مجازی آن، حمل بر حقیقت اصل است.
دلیل (کاشف از چیزی و راهنمای بدان چیز). یعنی دلیل اثبات حکمی را همان اصل یا دلیل میگویند. جزوه اصول فقه ۳
قاعده؛ یعنی پایهای که چیزی بر روی آن قرار میگیرد.
چیزی که برای تشخیص پارهای از احکام ظاهری یا تشخیص وظائف مکلف در جایی که دسترسی به حکم واقعی میسر نیست قانونگذاری شده باشد. همچون اصل استصحاب و اصل برائت.
فقه
فقه در لغت به معنای فهم دقیق است. زمانی که به غایت و ذات سخنها و گفتار و کردار پی ببریم تفقه صورت گرفتهاست. فقه با گذشت زمان معنای محدودتری پیدا کردهاست چنانکه ابتدا به معنای احکام و دانشهای اسلامی یعنی عقاید و اخلاق و احکام فقه به کار رفتهاست و بعد از آن فقه باز معنای محدودتری پیدا کردهاست و به معنای علم به احکام شرعی فرعی از طریق ادله تفصیلی بکار رفتهاست. جزوه اصول فقه ۳
تعریف
تعاریف گوناگونی برای اصول فقه ارائه شدهاست که دربارهٔ آنها اختلاف نظر وجود دارد. محقق خراسانی در تعریف اصول فقه میگوید: «اصول فقه علم به قواعدی که برای بدست آوردن احکام شرعی و فرعی تدارک دیده شدهاست.» صاحب کفایه میگوید اصول فقه صناعتی است که به وسیله ان قواعدی شناخته میشود که ممکن است در راه استنباط احکام مورد استفاده قرار گیرند یا از جهت عمل بایستی بر طبق آن عمل کرد. برخی از اصولیان اهل سنت همچون ابو زهره اصول فقه را چنین تعریف کردهاند که این علم درک قواعدی است که برای درک و استنباط فقه بدانها استناد میکنیم.[۳] جزوه اصول فقه ۳